Güvenlik İhlalleri ve Hack Vakaları: 2025’te Cüzdanlar Nasıl Korunur?
Kripto ekosistemi 2025’e, zincir üstü aktivitenin ve kurumsal katılımın hızlandığı; buna paralel olarak da saldırı yüzeyinin genişlediği bir dönemde girdi. Saldırganlar artık sadece borsa sıcak cüzdanlarını hedeflemiyor; sosyal mühendislikten tarayıcı-eklenti istismarlarına, onay (approval) sahtekârlıklarından imza formatı suiistimallerine kadar çeşitlenen taktiklerle bireysel yatırımcıların ve kurumsal saklama yapılarının peşine düşüyor. Bu rehber, kriptomagic.com okurları için 2025’te öne çıkan saldırı vektörlerini sade bir dille özetliyor ve hem bireyler hem de ekipler için uygulanabilir koruma adımları sunuyor.
2025’in Saldırı Haritası: Nereden Vuruluyoruz?
1) Onay (Token Approval) suistimalleri:
Cüzdanınız, bir akıllı sözleşmeye “harcama yetkisi” verdiğinde, kötü niyetli adresler bu yetkiyi sınırsız miktarda varlık çekmek için kullanabiliyor. Sahte airdrop ve mint sayfaları hâlen en verimli tuzaklar.
2) İmza/İşlem formatı manipülasyonu (Permit, Permit2, off-chain orders):
Kağıt üzerinde zararsız görünen mesajlar, aslında varlık devrini ve yetkilendirmeyi tetikleyebiliyor. Kullanıcı, “sadece giriş yapıyorum” sanırken geri alınamaz bir izni imzalayabiliyor.
3) Adres zehirleme (address poisoning):
Saldırgan, geçmiş işlemlerinize benzeyen sahte “history” oluşturup, benzer prefix/suffix’li adreslerle kopyala-yapıştır hatasına oynuyor.
4) Sim-swap ve mesajlaşma istismarları:
Operatör kaynaklı hatalar ya da oltalama ile ele geçirilen SMS tabanlı doğrulamalar, sıcak cüzdan erişimini kolaylaştırıyor.
5) Tarayıcı eklentileri ve drainer kit’ler:
Klonlanmış cüzdan eklentileri, sahte Ledger/Trezor yazılımları ve drainer paketleri; tek tıkla onay akışlarını istismar edecek şekilde güncellendi.
6) Sosyal mühendislik ve kurumsal fishing:
Slack/Discord botları, sahte iş birliği mailleri, “acil” güncelleme dosyaları… Kurumsal saklamada insan faktörü, teknik önlemleri boşa düşürebiliyor.
7) Köprü (bridge) ve DeFi protokol açıkları:
Akıllı sözleşme hataları ve yetersiz çoklu imza süreçleri, bir seferde devasa kayıplara yol açabiliyor. Bireysel kullanıcılar, protokollere verdiği izinler üzerinden dolaylı risk taşıyor.
Bireyler İçin Çekirdek Güvenlik Prensipleri
Soğuk-Sıcak ayrımı:
- Günlük harcamalar ve küçük işlemler için sıcak cüzdan (tarayıcı/telefon).
- Birikim ve uzun vadeli varlıklar için soğuk cüzdan (air-gapped donanım).
- Sıcak cüzdandaki bakiye, kaybetmeyi göze aldığınız seviyeyi hiçbir zaman aşmasın.
Donanım cüzdanı standartları:
- PIN + geri kurtarma cümlesi (seed) kâğıtta iki ayrı lokasyonda saklanmalı.
- Seed fotoğrafı/çıktısı bulutta asla tutulmamalı.
- Cihaz yazılımı üreticinin resmi kanalından güncellenmeli; sahte firmware/uygulamalara karşı QR ve imza doğrulamaları tercih edin.
Çoklu imza (multisig) ve eşik (threshold) imzalar:
- Değerli varlıklar için 2/3 veya 3/5 gibi eşik imza yapıları kurun.
- İmzacıları farklı cihaz/konum ve tercihen farklı üretici cüzdanlarla çeşitlendirin.
- İmzalama politikalarını (harcama limiti, bekleme süresi, rol tabanlı onay) netleştirin.
MPC (Multi-Party Computation) cüzdanlar:
- Tek bir seed yerine anahtar parçalarını dağıtır.
- Kişisel kullanımda güvenlik–kullanılabilirlik dengesini iyileştirir; kurumsalda operasyonel süreklilik sağlar.
- Sağlayıcı bağımlılığına karşı çıkış planı (key share portability) değerlendirin.
Seed yönetimi ve şifre kasası (vault):
- Seed’i metal plaka veya ısı-su dayanımlı çözümlerle saklayın.
- Parolalar için çevrimdışı ya da denetimli bir şifre kasası kullanın; kasanın ana parolasını fiziksel olarak ayırın.
- Shamir Secret Sharing ile seed’i bölüp, farklı aile üyeleri/kasalar arasında paylaşmayı düşünebilirsiniz.
İmza farkındalığı ve “okuyarak onaylama”:
- Cüzdanınızın gösterdiği “izin” pencerelerini kelime kelime okuyun. “Sınırsız harcama yetkisi” veren onayları reddedin.
- Simülasyon yapan cüzdan arayüzleri (önizleme) ve inscription/permit açıklamalarını net gösteren istemciler tercih edin.
- Anlamadığınız bir metni imzalamayın; “mesaj imzası” ile “işlem imzası” farkını öğrenin.
Bağlantı hijyeni:
- Siteyi URL’den yazın, arama reklamlarıyla gitmeyin.
- Aynı bilgisayarda “günlük” ve “kripto” profillerini ayırın; uzantıları minimize edin.
- iOS/Android’de root/jailbreak yapılmamış cihazları tercih edin; ekran kaydedici izinlerine dikkat edin.
2FA tercihi:
- SMS yerine TOTP (Authenticator) veya donanımsal anahtar (FIDO2/U2F) kullanın.
- 2FA yedek kodlarını fiziksel olarak saklayın; tek cihaz bağımlılığı yaratmayın.
Kurumsal ve Ekipler İçin Gelişmiş Koruma
Görev ayrımı ve politika:
- Dört göz prensibi: Tek imza ile yüksek limitli transfer yok.
- Rolleri (Hazırlayan/Onaylayan/Yürütücü) ayırın; her role ayrı cihaz ve ağ politikası uygulayın.
- İş akışına zaman kilidi (time-lock) ve harcama limiti ekleyin.
Cihaz ve ağ hijyeni:
- Cüzdan imzalayıcı cihazlar için salt kripto amaçlı temiz makineler kullanın.
- Uç noktalarda EDR/antivirüs + uygulama beyaz listeleme.
- Kritik imzalar için air-gapped istasyon veya donanımsal imza modülleri.
On-chain izin yönetimi:
- Protokol izinlerini aylık tarayın, gereksizleri kaldırın.
- Otomasyonla “yeni, geniş kapsamlı approval verildi” uyarısı üretin.
- Cüzdanlar için alışılmadık saat/bölge/kontrat aktivitelerinde alarm.
Tedarikçi ve entegrasyon denetimi:
- Köprüler, saklama sağlayıcıları ve cüzdan SDK’ları için bağımsız denetim raporlarını inceleyin.
- Kritik entegrasyonlarda sigorta ve sorumluluk sözleşmeleri talep edin.
- Açık anahtar altyapısı (PKI) ve imzalı sürüm dağıtım süreçlerini doğrulayın.
Onay (Approval) Riskini Azaltma: Pratik Adımlar
- İzin kontrolü: Düzenli olarak DeFi izinlerinizi tarayın ve kullanmadıklarınızı iptal edin.
- Sınırlı onay: “Unlimited” yerine belirli tutar/süre sınırlı izin verin.
- İkincil cüzdan: Mint/deneme için ayrı, düşük bakiyeli bir yakma cüzdanı kullanın.
- İşlem simülasyonu: İmza öncesi simülasyon çıktısını okuyun; beklenmeyen token transferi görürseniz vazgeçin.
Sosyal Mühendislikten Nasıl Kaçınılır?
- “Acil ödül, son şans, hesap kapatma” gibi tetikleyici dille gelen mesajları doğrulamadan tıklamayın.
- Üretici/partner ekiplerinden geldiğini iddia eden dosyaları virüs taraması olmadan açmayın.
- Ekip içi kanallar için alan adı tabanlı allow-list ve DM kapatma politikaları belirleyin.
- Gerçek doğrulama için görüntülü arama ya da ikinci kanal (telefon) kullanın.
Mobil Cüzdan Güvenliği: Küçük Ekran, Büyük Risk
- Ekran kayıt izinlerini gözden geçirin; “her zaman izinli” uygulamaları kaldırın.
- Kilit ekranını biyometri + uzun parola ile güçlendirin.
- Kaybolma/çalıntı senaryosu için uzaktan silme etkin olsun.
- Cüzdan bildirimlerinde “onay düğmesi” gösteren hızlı eylemleri kapatın.
Kurtarma ve Olay Yönetimi Planı
Önceden hazırlık:
- Tüm cüzdanlar için envanter: adres, zincir, yetkiler, imzacılar.
- Acil durum kitabı: Kapatılacak izinler, dondurma/kurtarma adımları, iletişim listesi.
- Sigorta/teminat kapsamı, borsa ve saklama sağlayıcı SLA’leri.
Olay anı:
- Şüpheli işlemde yeni imza atmayı bırakın.
- Etkilenen cüzdandan varlıkları güvenli kasaya (soğuk multisig) taşıyın.
- Verilen izinleri iptal edin; benzer adresleri kontrol edin (adres zehirleme).
- Ekip içi iletişimi tek kanalda toplayın; yanlış yönlendirmeyi önleyin.
Olay sonrası:
- Zincir üstü adli analiz: hangi onay/mesaj istismar edildi?
- Süreç ve politika güncellemesi: limitler, time-lock, ek imzacılar.
- Çalışan eğitimi ve simülasyon tatbikatı.
2025’te Takip Edilmesi Gereken Cüzdan Teknolojileri
Passkey ve donanımsal anahtar bütünleşmesi:
- FIDO2 tabanlı donanımsal anahtarlar, tarayıcı imza akışlarında standart hâline geliyor.
- Mobilde biometrik + passkey kombinasyonu ile oltalama dayanımı artıyor.
Yerel imza simülasyonu ve insan-okur arayüzler:
- Cüzdanlar, imzalanacak mesajı anlamlı Türkçe/İngilizce açıklamaya çeviriyor.
- “Bu imza, X token için Y adrese sınırsız harcama yetkisi verir” gibi net uyarılar, hataları ciddi biçimde azaltıyor.
MPC ve sosyal kurtarma birleşik modelleri:
- MPC’nin operasyonel esnekliği, sosyal kurtarma (guardian) tasarımlarıyla birleşiyor.
- Kaybedilen cihaz/anahtar senaryolarında bekleme süresi + guardian onayı ile güvenli dönüş mümkün oluyor.
Zincir-üstü izin yönetim panelleri:
- Cüzdan, verdiğiniz tüm izinleri zincir bazında tek ekranda gösteriyor; toplu iptal ve uyarı otomasyonu sağlıyor.
Kişisel Kontrol Listesi (Yer İmi Olarak Saklayın)
- Günlük/sıcak cüzdan bakiyesi limitli
- Birikimler soğuk cüzdanda, seed metal yedekli
- 2FA: TOTP veya donanımsal anahtar, SMS kapalı
- Aylık approval taraması ve iptali
- İmza simülasyonu açık, “unlimited” onay yok
- Mobil cihaz güvenli, ekran kaydı izinleri kapalı
- URL’ler manuel giriliyor, reklamla siteye girilmiyor
- Multisig/MPC ile eşik imza kurgusu
- Olay kitabı ve acil iletişim listesi hazır
Son Söz: Güvenlik Bir Ürün Değil, Süreçtir
2025’te saldırganlar otomasyon, yapay zekâ ve sosyal mühendisliği birleştirerek çok daha inandırıcı tuzaklar kuruyor. Buna karşı panzehir; katmanlı güvenlik (defense-in-depth), min. yetki prensibi, düzenli izin temizliği, çoklu/threshold imza ve disiplinli operasyon. kriptomagic.com olarak tavsiyemiz, teknik önlemleri alışkanlık hâline getirmeniz: İmza öncesi okumak, onay sınırlarını doğru belirlemek, seed’i akıllı değil fiziksel ortamlarda tutmak ve ekip içinde görev ayrımını netleştirmek… Çünkü zincirde atılan her imza kalıcı; hataları telafi etmektense baştan önlemek her zaman daha ucuz ve daha güvenli.
