Kripto Firmaları İçin Yeni Regülasyon Dönemi Başladı
Dijital varlıkların Türkiye finans piyasası içerisindeki yeri her geçen gün derinleşirken, regülasyon altyapısı da hızla olgunlaşıyor. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından 13 Mart 2025’te yayımlanan Tebliğ III-35/B.1 ve III-35/B.2 ile kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyet esasları ile sermaye yeterliliği kuralları netlik kazandı.Bu gelişmeyle birlikte Türkiye’deki kripto varlık hizmet sağlayıcıları (KDVHYS) için yeni bir döneme girildi. Bu haberde, regülasyonun kapsamı, firmalara etkisi, piyasa yansıması ve dikkat edilmesi gereken detaylar ele alınıyor. (kaynak: kriptomagic.com)
Yeni düzenlemelerin kapsamı
Yeni dönemde, kripto varlık hizmet sağlayıcıları anlamında “alış-satış platformu”, “saklama hizmeti”, “cüzdan hizmeti” gibi tanımlar özel olarak düzenleniyor. 2024 yılında kabul edilen Kanun No. 7518 ile o güne kadar belirsiz kalan tanımlar getirilmişti.
13 Mart 2025 tarihli iki tebliğ, bu kanun kapsamında devreye giren uygulama düzenlemelerini içeriyor:
- Tebliğ III-35/B.1: Kuruluş ve faaliyet esaslarını belirliyor.
- Tebliğ III-35/B.2: Sermaye yeterliliği, iç kontrol sistemleri ve risk yönetimi gibi finansal ve operasyonel kriterleri öne çıkarıyor.
Öne çıkan başlıklar şöyle:
- KDVHYS’ler şirket şeklinde kurulacak; yönetim, denetim, bilgi sistemleri, teknik güvenlik gibi alanlarda standartlar getirildi.
- Asgari sermaye şartları belirlendi (örneğin, değişik hizmet kolları için yüksek sermaye gereksinimi).
- Müşteri varlıklarının ayrıştırılması, müşteri-platform varlıklarının birlikte kullanılmaması; kayıt, şeffaflık, raporlama yükümlülükleri öne çıktı.
- Reklam ve tanıtım faaliyetlerinde yatırımcıyı yanıltıcı ifadeler yasaklandı; yüksek getiri vaatleri, agresif kampanyalar sınırlandı.
- Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) aracılığıyla AML/KYC (kara para aklama ve terör finansmanına karşı) yükümlülükleri artırıldı. Örneğin, 15 000 TL üstü işlem için ek kimlik doğrulama, “Travel Rule” uygulamaları devreye girdi.
Firmalara Etkisi: Ne değişiyor?
Regülasyonun yürürlüğe girmesi, hem yeni kurumlar hem mevcut faaliyetlerini sürdüren platformlar açısından bir adaptasyon süreci anlamına geliyor.
- Yeni kurulan platformlar için lisans alma, yüksek sermaye koyma, iç kontrol ve bilgi güvenliği sistemlerini oluşturma gibi başlangıç maliyetleri öne çıkıyor.
- Mevcut platformların da belirlenen geçiş süreleri içinde uyum sağlamaları isteniyor. Eksiklik olması durumunda faaliyet kısıtlaması, lisans başvurusunun reddi gibi riskler var.
- Artan maliyet, sistem güncellemeleri ve uyum süreçleri nedeniyle küçük ölçekli oyuncular için rekabet baskısı artabilir. Bu durum konsolidasyon eğilimine neden olabilir.
- Kullanıcı açısından daha güvenli bir ortam yaratılması hedefleniyor: müşteri varlıklarının korunması, şeffaflık, platformlarda likidite ve sermaye güvenliği gibi kriterler sayesinde yatırımcı güveni artabilir.
- Reklam ve pazarlama faaliyetlerinde yapılan değişiklikler, kullanıcı çekme yöntemlerinin yeniden değerlendirilmesini gerektirecek. “Hızlı kazanç” vaatleri artık dikkatli yönetilmeli.
Piyasa ve yatırımcı açısından yansımaları
Türkiye, kripto varlıklara yönelik yüksek benimseme oranıyla dikkat çekiyordu; ancak benimseme ile birlikte regülasyon ihtiyacı da beraberinde geldi. Yeni düzenlemeler bu duruma yanıt niteliğindedir.
- Düzenleme sayesinde bir taraftan riskler azaltılıyor; yatırımcıların platform iflası, varlık kaybı gibi olaylarla karşılaşma ihtimali düşebilir.
- Ancak kısa vadede platformlarda işlem ücretleri, komisyonlar, hizmet bedelleri artabilir; çünkü uyum maliyeti platformlara yansıyacaktır.
- Yabancı firmaların Türkiye pazarına girişi zorlaşabilir; regülasyon çerçevesi yerel şirketleri “lisanslı hizmet sağlayıcı” olarak öne çıkarabilir. Bu da yerel pazarlarda rekabetin yeniden şekillenmesi anlamına gelebilir.
- Yatırımcıların işlem öncesinde platform lisansı, sermaye yeterliliği, müşteri varlıklarının korunması gibi kriterleri değerlendirmesi önemli hâle geliyor.
- Ayrıca, Türkiye’nin regülasyon çabası, bölgedeki küresel kripto aktörleri açısından “uyumlu pazar” algısını pekiştirebilir. Böylece Türkiye, yalnızca yatırımcılar için değil, hizmet sağlayıcılar için de cazibe merkezi haline gelebilir.
Dikkat Edilmesi Gereken Kilit Noktalar
Kripto firmaları ve yatırımcılar açısından bu yeni dönemde özellikle şu unsurlar kritik:
- Lisans ve kayıt durumu: Platformların, SPK onaylı KDVHYS lisansına sahip olup olmadığı araştırılmalı.
- Sermaye yeterliliği: Belirlenen asgari sermaye şartlarına uygunluk önemli; bu kriter firmaların sürdürülebilirliğini etkiler.
- Varlıkların ayrı tutulması: Müşteri varlıklarının firmaya ait varlıklardan ayrı tutulması; iflas veya konkordato durumunda müşteri haklarını korur.
- Kimlik doğrulama ve AML/KYC süreçleri: Yeni düzenlemeyle video-kimlik doğrulama, yüksek işlem eşiklerinde ek bilgi yükümlülükleri devreye girdi.
- İşlem bildirimleri ve raporlama: Platformlar artık daha sık ve detaylı raporlama yapacak; yatırımcılar bu yükümlülüklerin uygulanıp uygulanmadığını gözlemlemeli.
- Reklam ve pazarlama uyumu: “Kolay kazanç”, “yüzde yüz getiri” gibi ifadeler artık riskli; firmaların pazarlama metinlerini güncellemesi gerekebilir.
- Geçiş ve uyum süreci: Mevcut platformlar için belirlenmiş dönemler var; uyum sürecinde aksama olması firmanın faaliyetini riske atabilir.
Türkiye’deki Mevcut Durum ve Global Perspektif
Türkiye, kripto varlıklara olan ilginin yüksek olduğu bir pazardır ve bu durum regülasyonun gecikmesine neden olmuştu. Ancak artık kapsamlı bir düzenleme sürecine girilmiş durumda. Aynı zamanda, bu düzenlemeler Markets in Crypto‑Assets Regulation (MiCA) gibi Avrupa Birliği düzeyinde regülasyonlarla paralellik gösteriyor.
Özetle:
- Yüksek benimseme + piyasa büyüklüğü → Türkiye için risk ve fırsat bir arada.
- Regülasyonun güçlü uygulanması, Türkiye’yi bölgesel bir dijital varlık merkezi hâline getirme potansiyeli taşıyor.
- Ancak aşılması gereken zorluklar da var: sermaye gereksinimi, teknolojik altyapı, uyum maliyeti ve kullanıcı eğitimi.
Ne Şimdi? Kripto Firmaları İçin Adımlar
KriptoMagic okurları için, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının izlemesi gereken öneriler şöyle:
- Kurumsal yapılarını gözden geçirin: hissedar yapısı, yönetim kurulu, denetim, BT güvenliği gibi unsurlar yeni regülasyona uygun mu?
- Müşteri varlığı güvenliği açısından “soğuk cüzdan”, “ayrı saklama” gibi çözümler devreye alınmalı.
- AML/KYC süreçleri sıkılaştırılmalı; özellikle yeni müşteri onboarding’inde video kimlik doğrulama uygulamaları aktif hâle getirilmeli.
- Platformların pazarlama stratejileri yeniden değerlendirilmeli; yatırımcıyı yanıltan ifadeler ve agresif kampanyalar yerini uygun içerikli iletişime bırakmalı.
- Yatırımcılar için şeffaflık artırılmalı: lisans durumu, sermaye yeterliliği, müşteri varlıkları ayrıştırma bilgisi gibi bilgiler web sayfasında yer almalı.
- Geçiş sürecine dair timeline oluşturulmalı: mevcut faaliyetler ne zaman lisansa başvuracak, hangi aşamada teknik uyum tamamlanacak?
- Yatırımcı açısından: kullanıcılar platform seçerken yalnızca “yüksek getiri” vaatlerine değil; lisanslı olma, müşteri varlıklarının güvenliği, uyum geçmişi gibi kriterlere bakmalı.
Sonuç
Türkiye’de kripto varlık hizmet sağlayıcıları için düzenleyici çerçeve artık belirsizlikten çıkıyor. SPK’nın 13 Mart 2025’te yayımladığı tebliğler, sektörde lisanslama, sermaye yeterliliği, kontrol sistemleri, şeffaflık gibi alanlarda net kurallar getiriyor. Bu gelişme, hem firmalar için uyum süreci hem de yatırımcılar için güven unsurunun artması açısından kritik öneme sahip. Ancak aynı zamanda küçük ölçekli oyuncular için zorluk ve maliyet riski de taşıyor. Piyasadaki tüm aktörler hızla bu yeni döneme adapte olmaya çalışırken, kripto ekosisteminin bir üst seviyeye taşınması bekleniyor.
Bu dönüşümde firmaların stratejik yaklaşımı, yatırımcıların ise bilinçli tercihleri büyük rol oynayacak.
