Sui ve Sei Karşılaştırması: Yüksek TPS Ağlarda Gerçek Kullanım

Sui ve Sei Karşılaştırması: Yüksek TPS Ağlarda Gerçek Kullanım

Giriş: Sui ve Sei Neden Öne Çıkıyor?

Kripto dünyasında, yüksek işlem hızı (TPS – Transactions Per Second) ve düşük blok süreleri, gerçek kullanımda ağların performansını belirleyen en kritik faktörler arasında. KriptoMagic.com olarak biz de bu bağlamda “Sui” ve “Sei” blok zincirlerini detaylı bir şekilde mercek altına aldık. Her iki ağ da yüksek işlem hızları vaadı ile öne çıkıyor; ancak gerçek zamanlı veriler ve kullanım dinamikleri, potansiyel ile pratiğin nasıl örtüştüğünü anlamamız için kilit bir rol oynuyor.

Gerçek Zamanlı TPS Karşılaştırmaları

Chainspect Verilerine Göre

Chainspect’in son verilerine göre:

• Gerçek Zamanlı TPS
  • Sui: ~51.97 tx/s
  • Sei: ~69.48 tx/s
    → Sui, Sei'nin yaklaşık %25 oranında gerisinde kalıyor. 
• Maks TPS (100 blok içinde ölçülen)
  • Sui: ~926.5 tx/s
  • Sei: ~255.7 tx/s
    → Sui, burada yaklaşık 3.6 kat daha yüksek bir performansa sahip. 
• Teorik Maksimum TPS
  • Sui: ~120,000 tx/s
  • Sei: ~12,500 tx/s
    → Sui, teoride yaklaşık 9.6 kat daha yüksek kapasite sunuyor. 
• Blok Süresi
  • Sui: 0.24 saniye
  • Sei: 0.51 saniye
    → Sui, daha kısa blok süreleri ile daha hızlı işlem onayı sunuyor. 
• Finality Süresi
  • Sui: ~1 saniye
  • Sei: yaklaşık 0 saniye (anında finality)
    → Sei burada Sui’den bariz avantajlı görünüyor. 

Bu veriler, Sui’nin potansiyel işlem kapasitesinin çok yüksek olduğunu, ancak halen Sei'nin gerçek zamanlı performansının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Bu durum, Sui ağının kapasitesine rağmen pratikte halen daha fazla optimize edilmesi gerektiğine işaret ediyor.

Aylık Ortalama Kullanım ve Ücret Gelirleri

CoinShares'in 2025 Şubat tarihli araştırmasına göre:

• 3 Aylık Ortalama TPS:
  • Sui: 57 TPS
  • Sei: 47 TPS 
• Ücret Gelirleri (3 aylık toplam):
  • Sui: 3.9 milyon USD
  • Sei: Sui’nin 1/124’ü kadar (yaklaşık 31.450 USD) 

Bu rakamlar, Sui'nin hem işlem hacmi hem de ücret geliri açısından Sei’yi bariz şekilde geride bıraktığını gösteriyor. Özellikle, Sui’nin token temelli ekosistem gelirinin Sei’ye göre çok daha güçlü olduğu görülüyor.

Pazar Değeri, Topluluk ve Likidite

Coin Edition tarafından yayımlanan veriler, 2025 Mayıs ayına ait:

• Piyasa Değeri:
  • Sui: ~11.9 milyar USD (piyasa değeri sıralamasında #12)
  • Sei: ~1.1 milyar USD (#68.) 
• Topluluk Büyüklüğü (X/Twitter takipçi sayısı):
  • Sui: ~1 milyon
  • Sei: ~791 bin 
• Dolaşımdaki Arz Oranı:
  • Sui: %33
  • Sei: %53 

Bu göstergeler, Sui’nin daha güçlü bir pazar muna, daha geniş topluluk desteğine ve yüksek kurumsal yatırımcı ilgisine sahip olduğunu gösteriyor. Sei ise daha yüksek dolaşım oranı ile likiditede daha erişilebilir görünüyor.

Teknoloji ve Mimari Avantajlar

Sui: Obje Temelli Yapı ve Sonuç

Sui, “Lutris” adlı mimarisi ile:

• 0.5 saniyenin altında finalite ve 5.000 sertifika/saniye işleme kapasitesi (150.000 işlem/s) sunabiliyor; bu da iş bilgisi hızını düşürmeden yüksek sadakat sağlıyor. 
• Sui Lutris, konsensüs dışı anlaşmayı, yüksek işlem hacmi için kritik sonralama yolundan çıkarması sayesinde hız ve ifade gücünü birlikte sunuyor. 

Sei: EVM + CosmWasm, Parçalı İşlem ve CL

Sei:

• Cosmos SDK temelli ve CosmWasm modülleri ile inşa edilmiş; aynı zamanda bir merkezi emir defteri (CLOB) “native” olarak entegre. 
• OPS (orders per second) bağlamında ~22.000 gibi yüksek bir işlem hızı vaadi sunuyor. 
• Finality süresi ~300 ms civarında; bu sayede Sui’den yaklaşık 2 kat daha hızlı bir işlem tamamlanıyor. 
• Sistem içi güvenlik önlemleri olarak; sıkmış toplu açık artırma (FBA), MEV koruması ve paralel işlem mimic sistemi (OME) entegre edilmiş durumda. 

Performans ve Kullanım Dengesi

Kısa Değerlendirme: Hangisi Gerçek Kullanımda Daha Üstün?

• Potansiyel ve Mimari açısından Sui, ileri düzey teknoloji ve yüksek teorik kapasite sunarken; Sei, pratikte daha hızlı finality süresi ve parallel işlem avantajıyla öne çıkıyor.
• Gerçek Zamanlı Performans açısından Sei, TPS seviyesinde Sui’ye göre daha iyi performans gösteriyor. Ancak Sui, ölçeklenebilirlik açısından çok daha fazla potansiyel barındırıyor.
• Kullanım ve Gelir açısından Sui, çok daha fazla işlem hacmi ve ücret geliriyle önde.
• Pazar ve Topluluk Gücü Sui’de çok daha baskın; Sei daha küçük ama likidite açısından daha esnek bir yapı sunuyor.

Sonuç: KriptoMagic.com İçin Çıkarım

Sui, teknoloji, topluluk, piyasa ve gelir açısından güçlü bir ekosistem sunarken; Sei, pratikte daha hızlı ve optimize edilmiş bir deneyim vaat ediyor. Hangisinin öne çıkaracağı, aslında kullanım senaryosuna bağlı:

• Yüksek hacimli DeFi, NFT ve uygulamalar için Sui, daha geniş altyapı ve kapasite avantajı sunuyor.
• Düşük gecikme süreli, gerçek zamanlı uygulamalar için ise Sei, finality süresiyle daha elverişli olabilir.

Her iki ağ da kendi stratejik konumlarında dikkat çekiyor ve kripto ekosisteminde önemli rol oynuyor. KriptoMagic.com olarak bu gelişmeleri aktarmaya devam edeceğiz.