Türkiye’de Kripto Vergisi 2025: Stopaj, KDV, Beyan ve Uyum Rehberi
Kripto varlıklar 2025’te Türkiye’de açık bir regülasyon çerçevesine doğru hızla ilerliyor. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarını (borsalar, saklama kuruluşları vb.) lisanslama ve gözetim altına alan düzenlemeler yürürlüğe girerken; vergilendirme tarafında da “hangi işlem ne zaman vergiyi doğurur, beyan nasıl yapılır, KDV/stopaj uygulanır mı?” gibi pratik sorular artık daha somut yanıtlar kazanıyor. Bu rehber, bireysel yatırımcılar ve kurumlar için 2025 itibarıyla stopaj, KDV, yıllık beyan, kayıt–döküm gereklilikleri ve uyum başlıklarında sade bir çerçeve sunar. (kriptoMAGIC.com)
Not: Aşağıdaki çerçeve, 2025’te yayımlanan tebliğ ve rehberler ile resmî kurumların güncel yaklaşımına, ayrıca Türkiye’de ağırlık kazanan vergisel yorumlara dayanır. Sektörde uygulama ayrıntıları mevzuatla güncellenebileceğinden senaryolar bölümünü operasyonunuza uyarlarken profesyonel görüş almanız önerilir.
1) 2025’te resmî çerçeve: Ne kesin, ne gelişiyor?
- Düzenleyici mimari netleşti: 13 Mart 2025 tarihli ve 32840 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan SPK tebliğleri, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının faaliyet, gözetim ve yükümlülüklerindeki esasları belirledi. Bu düzenlemeler vergilendirmeyi doğrudan tarif etmese de mükellef tespiti, kayıt tutma ve raporlama süreçlerini güçlendirdi.
- Uyum (AML/KYC) tarafı sıkılaştı: MASAK, 30 Eylül 2025’te KVHS Rehberi’ni güncelledi. Kimlik tespiti, şüpheli işlem bildirimleri, saklama–raporlama yükümlülükleri, kurumların vergi otoriteleri ile daha tutarlı veri paylaşımına zemin hazırlıyor.
- Vergi politikası tartışmaları kurumsal düzeyde: Vergi Denetim Kurulu’nun 28 Mayıs 2025 sempozyumu ve kamu raporları, kripto işlemlerin vergisel nitelendirilmesi (değer artış kazancı, ticari kazanç, KDV etkisi vb.) konularında yol haritası arayışını gösteriyor.
2) Stopaj var mı? Bireysel yatırımcıda genel resim
2025 itibarıyla bireysel kripto alım–satım kazançlarında otomatik “stopaj” (kaynakta kesinti) uygulaması yürürlükte “açık ve genel” bir kural olarak tanımlanmamıştır. Uygulamada hâkim yaklaşım, bireysel işlemlerden doğan kazançların yıllık beyan üzerinden Gelir Vergisi kapsamında değerlendirilmesi; süreklilik ve organizasyon unsuru varsa ticari kazanç sayılması yönündedir. (Bazı piyasa yorumları stopajı gündeme taşısa da mevzuatta yeknesak stopaj kuralı bulunmadığına dikkat edilir.)
Pratik okumalar:
- Arızi–düzenli ayrımı: Nadiren yapılan işlemler ve sınırlı hacim değer artış kazancı olarak yıllık beyana konu olabilir. Süreklilik/örgütlülük gösteren yüksek hacim ticari kazanç sayılabilir.
- Kurumlar (şirketler): Kriptoyla mal/hizmet ticareti yapan veya kriptoyu bilançosunda tutan şirketlerde kazanç kurum kazancı kapsamında değerlendirilir; muhasebe ve değerleme politikaları önemlidir.
3) KDV (Katma Değer Vergisi): İşlem, hizmet ve sınır etkisi
- Kripto alım–satımının KDV’si: Türkiye’de kripto varlığın vergi hukukundaki nitelendirmesi (para, menkul kıymet, gayrimaddi hak) tartışmasına rağmen, yalnızca kripto–kripto ya da kripto–fiat alım–satımı bakımından işlem değerine KDV uygulanmadığı yönünde ağırlık kazanan görüş mevcuttur. Ancak borsa/komisyon hizmeti gibi hizmet ifalarında KDV/BSMV tartışması ayrı değerlendirilir.
- Hizmet karşılığı ücretler: Borsaların aldığı komisyonlar ve diğer hizmet bedelleri genel KDV rejimi veya banka–sigorta muameleleri vergisi (BSMV) rejimi bağlamında değerlendirilebilir; uygulama, lisanslı faaliyet türü ve aracılık yapısına göre değişebilir.
- Sınır-ötesi hizmetler: Yurt dışından alınan saklama, yazılım, pazar verisi vb. dijital hizmetlerde sorumlu sıfatıyla KDV gündeme gelebilir (mukimlik, hizmetten yararlanma yeri ve teknik sözleşme kurgusu kritik).
4) Hangi işlemler “vergi doğurucu olay” sayılır?
Aşağıdaki işlemler genellikle vergisel sonuç doğurur; beyan ve belge düzeni gerekebilir:
- Kripto–fiat dönüşümleri (nakde çıkış) ve kripto–mal/hizmet ödemeleri (dolaylı nakde çıkış sayılabilir): değer artış kazancı hesabı gündeme gelir.
- Kripto–kripto takaslar: Ekonomik olarak “elden çıkarma” sayıldığı yorumuyla vergileme tetikleyebilir; muhasebede değerleme ve FIFO/LIFO politikaları önem kazanır.
- Staking/validatör, likidite madenciliği, airdrop, referral ödülleri: Gelir unsuru yaratabilir; niteliğine göre menkul sermaye iradı/ticari kazanç yaklaşımı gündeme gelebilir.
- Madencilik (mining): Düzenlilik ve ölçek nedeniyle çoğu senaryoda ticari kazanç kapsamında değerlendirilir; ekipman amortismanı, elektrik gideri vb. indirimler teknik olarak tartışılır.
5) Yıllık beyan adımları: Zamanlama, belge ve kayıt
Takvim ve form:
- Yıllık gelir vergisi beyannamesi genel takvime göre izleyen yılın Mart döneminde verilir; taksitli ödeme imkânı bulunur. Kripto işlemlerden doğan kazançlarınız, takvim yılı boyunca toplanır ve beyan edilir. (Genel vergi takvimi ve KDV oranları için hatırlatma niteliğindedir.)
Kayıt–döküm gereklilikleri:
- Borsa ekstresi ve cüzdan hareketleri (on-chain tx id’ler dahil)
- Takas bazlı maliyet takibi (ör. FIFO/LIFO politikası tutarlılığı)
- Komisyon, gas ücretleri, slippage gibi maliyet kalemleri
- Fiat dönüşüm tarihindeki kur ve TL karşılığı
- Staking/airdrop ödülleri için hak ediş tarihleri ve miktarlar
İpucu: Hacimli yatırımcılar ve kurumlar, farklı borsa/cüzdandan gelen akışları tek ledger üzerinde birleştirip dönem sonu değerleme ve TL bazlı kazanç hesabını standardize etmelidir. Bu, hem denetim izini güçlendirir hem de beyan hatası riskini azaltır.
6) Kurumlar için özel notlar (finansal raporlama + vergi)
- Muhasebe ilkeleri: Kripto varlıkların TMS/TFRS bağlamındaki finansal tablo sınıflaması ve değerlemesi (ör. gerçeğe uygun değer, maliyet, değer düşüklüğü testleri) vergi matrahını dolaylı etkileyebilir. Yönetim kurulu politikası ve bağımsız denetim beklentileri uyumlu olmalıdır.
- Hizmet sağlayıcı rolü: KVHS lisanslı faaliyet kapsamında komisyon, saklama ücreti, pazar yapıcılık vb. gelirler KDV/BSMV ve kurumlar vergisi etkileriyle ayrıca modellenmelidir. SPK tebliğleri, faaliyet çerçevesini ve yükümlülükleri belirginleştirir.
7) KDV/stopaj “yanlış bilinenler”: Kısa doğrulama
- “Kripto alım–satımında KDV var” → Genel işlem değerinde KDV yok yönündeki yaklaşım ağır basar; ancak komisyon/hizmet bedelleri için KDV/BSMV değerlendirmesi ayrıdır.
- “Bireysel yatırımcıda otomatik stopaj kesiliyor” → 2025 itibarıyla genel ve açık bir stopaj rejimi yok; kazançlar çoğunlukla yıllık beyan üzerinden vergilendirilir.
- “Yalnızca fiat’a dönünce vergi olur” → Kripto–kripto takas dâhil elden çıkarma işlemleri de vergiyi tetikleyebilir.
8) Uyum (Compliance) kontrol listesi: 10 maddede hazır mısınız?
- Mükellefiyetinizi sınıflandırın: Arızi mi, ticari mi? (İşlem sıklığı, sermaye, organizasyon)
- Defter ve envanterinizi birleşik tutun: Tüm cüzdan/borsa hareketlerini tek bir kayıt sistemine akıtın.
- Değerleme politikanızı yazılılaştırın: FIFO/LIFO seçimi, kur çevrim tarihi, gas/komisyon ekleme kuralı.
- Belge saklama: Borsa ekstreleri, on-chain tx kayıtları, fiat dönüşüm dekontları.
- KDV/BSMV analizini hizmet bazında yapın: Komisyon, saklama, API, veri hizmeti.
- Sınır-ötesi hizmetlerde sorumlu KDV riskini kontrol edin.
- Staking/airdrop/madencilik gelirlerini ayrı etiketleyin (hak ediş tarihleriyle).
- İç kontrol ve yetki matrisi oluşturun (cüzdan erişimi, soğuk depolama, imza).
- SPK ve MASAK güncellemelerini takip edin: Lisans, kimlik tespiti, bildirim yükümlülükleri.
- Beyan takvimini kaçırmayın; büyük hacimlerde bağımsız denetim ve özelgeleri değerlendirin.
9) Bireysel yatırımcı için 5 senaryo (özet hesap mantığı)
- Yıl içinde 5–6 işlem, düşük hacim, yıl sonunda TL’ye dönüş:
- Olası nitelik: Değer artış kazancı.
- Kayıt: Alış maliyetleri (komisyon/gas dâhil) – satış TL karşılığı.
- Beyan: Yıllık gelir beyannamesi.
- Ayda yüzlerce işlem, arbitraj/market-making benzeri düzenlilik:
- Olası nitelik: Ticari kazanç; işletme hesabı, envanter, giderler.
- Ek yükümlülük: Defter tutma, geçici vergi.
- Staking getirisi + dönem sonunda TL’ye dönüş:
- Staking akışı gelir unsuru olarak izlenir; elden çıkarma anında ek kazanç/zarar oluşur.
- Yurt dışından alınan premium API/veri/saklama hizmeti:
- Hizmet bedeli için sorumlu sıfatıyla KDV değerlendirmesi.
- Kripto ile mal/hizmet ödemesi almak (serbest meslek/şirket):
- Fatura düzeni ve KDV genel hükümleri; kripto bedelin TL karşılığının muhasebeleştirilmesi.
10) Sık sorulan 7 soru – net cevaplar (2025)
1) Kripto kârımda şu an stopaj var mı?
Genel ve açık stopaj rejimi yok; beyan esası ön planda.
2) Sadece kripto–kripto yaptım, vergi doğar mı?
Elden çıkarma sayıldığı yorumu ile doğabilir; değerleme politikanız kritik.
3) Borsa komisyonlarında KDV var mı?
Hizmet niteliği ve faaliyet yapısına bağlı; KDV/BSMV analizi gerektirir.
4) Kripto alım–satımı işlem değerinde KDV’ye tabi mi?
Genel işlem değeri üzerinden KDV uygulanmadığı yönünde görüş hâkim; hizmet bedelleri ayrıdır.
5) Staking ve airdrop gelirleri beyana girer mi?
Evet; niteliğine göre gelir unsuru doğurabilir.
6) Madencilik gelirimi nasıl nitelendiririm?
Genellikle ticari kazanç yaklaşımı baskın; gider indirimleri teknik inceleme ister.
7) 2025’te yeni ne değişti?
SPK tebliğleriyle KVHS lisans/uyum çerçevesi netleşti; MASAK rehberi güncellendi. Vergi politikasında açık stopaj ya da KDV rejimi değişikliği yerine uyum ve kayıt tarafı güçlendi.
11) kriptomagic.com yorumu: 2025–2026 görünümü
Regülasyon mimarisi tamamlandıkça vergi tekniklerinde kodifikasyon (kanun/tebliğ düzeyinde net tanımlar) olasılığı artıyor. Orta vadede üç başlık belirleyici olabilir:
- Vergi matrahının standardizasyonu: Kripto–kripto takas ve staking/airdrop’ların yeknesak tanımı.
- Hizmet vergileri ayrımı: Borsa/komisyon/saklama ve finansal aracılık hizmetlerinde KDV vs BSMV sınırlarının keskinleştirilmesi.
- Uluslararası uyum: AB/OECD çizgisiyle veri paylaşımı ve dijital ekonomi vergilemesi entegrasyonu